In dit artikel behandel ik een bijzonder plantje, dat vaak – ten onrechte – een “thee” wordt genoemd, terwijl deze plant zelf niet gelieerd is aan de theeplant, Camellia Sinensis. Toch wordt “verveine thee” of “citroenverbena thee” vaak zo benoemd. De verwarring ontstaat doordat veel mensen tegenwoordig de manier van thee bereiden (infuseren) gebruiken als term voor elke plant die als een thee-achtige drank kan worden bereid. Zo ontstond “verveine thee” of “citroenverbena thee,” terwijl dit in feite vormen van een kruideninfusie zijn. Maar wat is verveine (of citroenverbena)? Waar komt deze plant vandaan? Waarom zijn we uitgerekend deze plant gaan gebruiken om een hete drank van te maken? En zijn er voor- en nadelen aan deze vorm van thee te onderkennen?

Citroenverbena of Verveine
Dit zijn in feite twee benamingen voor exact dezelfde plant; deze benamingen worden volledig door elkaar gebruikt al komt de naam “verveine” van oorsprong uit Franssprekende gebieden. De bladeren van deze plant – officieel: Aloysia Citriodora – hebben een subtiele smaak, die doen denken aan de smaak van citroen met een hint van munt. Etherische oliën uit de bladeren van citroenverbena worden ook gebruikt in bijvoorbeeld de parfumindustrie. Twee belangrijke stofjes die de geur van citroenverbena / verveine bepalen, zijn “geranial” en “neral.” Deze stoffen komen ook voor in het aroma van bijv. citroen, sinaasappel en lemongrass.

Citroenverbena thee
Van de bladeren van de citroenverbena plant kan een infusie worden getrokken. Dat kan van zowel de verse als van de droge bladeren. (Tegenwoordig bieden veel horecabedrijven naast verse munt ook verse verveine bladeren aan om ter plekke van te kunnen genieten). Van origine komt citroenverbena voor in Chili, maar tegenwoordig wordt deze plant wereldwijd gecultiveerd om te kunnen gebruiken als thee, maar ook als bijv. een keukenkruid.

De oorsprong van waarom er een infusie van het blad wordt gemaakt is verloren gegaan. Er wordt vermoed dat de Inca’s in Noord-West Chili omstreeks de dertiende eeuw na Christus al citroenverbena gebruikten als een medicinale drank. Er wordt aangenomen dat de Spaanse conquistadores aan het begin van de veertiende eeuw de plant en z’n gezonde eigenschappen leerden kennen en meenamen naar Europa. Vanaf dat moment wordt verveine uitgeplant in de Zuid-Europese regio (Spanje, Zuid-Frankrijk, maar ook delen van Italië en Kroatië) en beginnen ook de Europeanen het kruid te ontdekken.

Gevoed door wat ze hebben gezien in Zuid-Amerika wordt ook in Europa een infusie van het kruid gemaakt, welke met name wordt gedronken na een (stevige) maaltijd. Citroenverbena heeft o.m. de eigenschap dat het een positieve uitwerking heeft op de spijsvertering; na de maaltijd kan het de maag tot rust brengen. Let wel: thee heeft in die periode nog geen entree gemaakt in Europa. 

Welke gezonde eigenschappen heeft citroenverbena?
Naast een gezonde uitwerking op de spijsvertering bevat citroenverbena / verveine van nature geen cafeïne. Daarmee is dit kruid ook heel geschikt om ’s avonds nog te drinken voor het slapengaan. (Er wordt zelfs vermoed dat citroenverbena in staat is om de slaap te ondersteunen). Daarnaast is wetenschappelijk vastgesteld dat verveine een ontstekingsremmende werking heeft en boordevol gezonde antioxidanten zit, die een goede uitwerking hebben op het gehele lichaam.

Er zijn studies die melden dat citroenverbena zelfs goed is voor het immuunsysteem. Zogenaamde ‘oxidatiestress’ is een resultaat van vrije radicalen op en in ons lichaam, welke uiteindelijk het immuunsysteem verzwakken. Er is onderzoek naar gedaan dat citroenverbena deze oxidatiestress doet verminderen en bijdraagt aan de algehele gezondheid van het lichaam. Er is bewijs gevonden dat er een versnelde antioxidant-enzymreactie plaatsvindt na het drinken van een kopje verveine, terwijl kenmerken van ontstekingen aan aderen afnamen.

Andere studies gaan nog verder en vermoeden dat het regelmatig gebruiken van citroenverbena / verveine een positieve uitwerking heeft op o.m. gewrichtspijn, astma, verkoudheid, koorts, aambeien, spataderen en huidaandoeningen. (Met zoveel gezonde eigenschappen lijkt citroenverbena een wondermiddel, maar in geval van lichamelijke klachten is het verstandig om altijd contact op te nemen met uw huisarts).

Citroenverbena / verveine gebruiken gedurende je zwangerschap?
Zo’n licht kruid? Met zoveel goede eigenschappen? Dat moet gebruikt kunnen worden gedurende mijn zwangerschap, right? Toch kun je hier beter maar mee oppassen. Van citroenverbena wordt – naast alle positieve eigenschappen – aangenomen dat weeën kan opwekken. Dat betekent dat je het beter niet drinkt als je nog maar net zwanger bent of in de loop van je zwangerschap. Je zou het kunnen gebruiken vanaf de datum dat je bent uitgerekend om te bezien of het de natuurlijke geboorte van je kindje kan bevorderen. Ook hier geldt: praat hierover met uw huisarts en/of vroedvrouw.

Nadat je kindje is geboren kan het juist weer handig zijn om dagelijks één of twee kopjes verveine te nuttigen. Door de jaren heen wordt verveine gebruikt voor z’n eigenschappen om de moedermelkproductie te stimuleren.

Geef ik citroenverbena / verveine aan mijn baby?
In feite heeft jouw kindje in de eerste zes maanden van zijn/haar leventje niets anders nodig dan (moeder)melk of speciale flesvoeding. Het wordt daarom niet aangeraden om al vóór die tijd kruidentheeën aan baby’s te geven. Als je baby langdurige huilbuien heeft kan het verleidelijk zijn om een rustgevend kruid te geven, maar het is nog maar de vraag of dit jouw baby helpt. Indien in die eerste zes maanden naast melk of flesvoeding ook kruideninfusies worden gegeven, kan dat van invloed zijn om de groei en het gewicht van de baby.

Als je kindje door de eerste zes maanden heen heeft het ook vaste voeding nodig. De baby mag dan bijna alle gezonde producten eten, die je zelf als mama ook eet. Dat betekent dat je het een paar keer per week ook een kruideninfusie van verveine mag laten drinken, waarbij het kindje van alle gezonde eigenschappen kan genieten.


Nog nooit van verveine / citroenverbena gehoord, maar heeft het lezen van dit artikel aangezet tot ontdekking? Maison THEODOR heeft in zijn assortiment een pure, gesneden verveine / citroenverbena, welke op biologische wijze is geproduceerd. Lees er meer over via DEZE LINK.