Bijna iedereen is wel bekend met een aantal verschillende soorten thee, zoals: zwarte thee, groene thee en witte thee. Een kleinere groep mensen is bekend met bijv. oolong thee of pu erh-thee. En wat is dan precies kruidenthee?

In principe worden alle theesoorten van één plantensoort gewonnen: Camellia Sinensis. Van deze plant bestaan twee variëteiten die voor theeconsumptie geschikt zijn en gekweekt worden, namelijk Camellia Sinensis Sinensis (die van oorsprong in China voorkomt) en Camellia Sinensis Assamica (een wilde theeplant-variant, die met name in het Midden en Noord-Oosten van India voorkomt).

De bekendste theesoorten zijn:

Zwarte thee
De productiemethode van zwarte thee verschilt sterk van gebied tot gebied, maar het proces bestaat altijd uit vier fasen die in verschillende maten en intensiteit kunnen worden toegepast: verflensen, rollen, oxideren en drogen/bakken. Na de pluk laat men de bladeren een bepaalde tijd verflensen, vaak in de zon. Een deel van het vocht trekt eruit en de bladeren worden hiermee slap. Hierna worden de bladeren gerold waarmee de stoffen en smaken uit het blad vrijkomen. Daarna worden de bladeren uitgespreid om een aantal uren te fermenteren of oxideren. Ten slotte worden de bladeren in grote pannen boven open vuur gebakken om het oxidatieproces te stoppen. De thee krijgt hiermee de herkenbare zwarte kleur en sterke theegeur. Het oxidatieproces duurt bij de productie van zwarte thee vaak veel langer dan bij de groene, witte en oolong-soorten. Zwarte thee wordt hiermee sterker in smaak en heeft een hoger cafeïnegehalte dan lichter geoxideerde theesoorten.

Groene thee
Groene thee wordt ook wel ‘ongefermenteerde’ thee genoemd. Na de pluk worden de bladeren verflenst en daarna meteen gebakken. Dit voorkomt dat het blad kan oxideren (zoals bij zwarte thee het geval is). In de hete pannen worden de bladeren zacht en vochtig, verdampt het natuurlijke vocht en wordt het oxidatieproces van het blad gestopt. Daarna volgt het rollen van de theeblaadjes, waarna ze direct weer in de hete pannen worden gebakken. Na een paar uur zijn de bladeren dofgroen van kleur en klaar voor gebruik. Het rollen gebeurt soms nog handmatig om bepaalde groene thee een eigen karakter en vorm mee te geven. Denk bijvoorbeeld aan de kleine bolletjes van de Gunpowder-thee of Chun Mee in de vorm van halve maantjes. De hierboven beschreven stappen betreffen de Chinese manier van theeproductie; op de Japanse methode wordt het blad niet gebakken, maar kort gestoomd. Ook dit stopt het oxidatieproces, maar de verwerking op deze manier maakt dat het blad een ander uiterlijk krijgt. (Langwerpige stripjes; zie bijv. sencha of banche-thee).

Witte thee
Witte thee werd oorspronkelijk genoemd naar de kleine witte haartjes die om de knoppen van de theeplant groeien. Witte thee komt oorspronkelijk uit China, maar wordt vandaag de dag ook in tal van andere landen geproduceerd. Voor witte thee worden niet de blaadjes aan de tak gebruikt, maar juist de knopjes aan het einde van die tak. Dit zijn zeer jonge en niet-volgroeide blaadjes. Daarmee is witte thee zeldzamer omdat er veel minder van beschikbaar is. De zeldzaamheid komt tot uitdrukking in de prijs van de thee. Na de pluk worden de knopjes direct gestoomd en daarna op lage temperatuur gedroogd. Ook zijn er veel plantages die de geplukte knopjes alleen laten drogen in de zon en deze verder onbewerkt laten. De knopjes worden niet gerold waardoor er nauwelijks sprake is van oxideren. Door de minimale bewerking bewaren de knopjes hiermee al hun antioxidanten.

Oolong-thee
Oolong-thee bevindt zich voor wat betreft het bewerkingsproces ergens tussen groene thee en zwarte thee en wordt daarmee ook wel ‘halfgefermenteerde’ thee genoemd. Waar groene thee nauwelijks geoxideerd en zwarte thee volledig geoxideerd ligt de oxidatiegraat van oolong ergens in het midden. Er bestaan ruwweg twee hoofdgroepen in oolong-thee: de meer groene variant (dichtbij het groene theeblad) en een verder geoxideerde variant (meer oxidatie, in de richting van zwart theeblad). De productie van groenere Oolong wordt op vrijwel dezelfde manier bereikt als de donkere. De bladeren worden echter al gebakken nadat een oxidatiegraad van ongeveer 30% is bereikt. Na het bakproces worden de bladeren gerold tot kleine balletjes. Naarmate het theeblad verder oxideert (bijv. tot 40-50-60%) zal het blad een donkerbruine kleur krijgen en andere smaakpatronen gaan afgeven. Indien theeblad een oxidatiegraad van meer dan 70% heeft, spreken we weer van zwarte thee omdat het verschil dan moeilijk is te bepalen. Oolong thee wordt vaak in z’n meest pure variant gedronken, maar kan ook geparfumeerd worden met essentiële oliën, kruiden, bloesems e.d. zoals tegenwoordig ook gebruikelijk is voor zwarte en groene theeën.

Naast de diverse theesoorten bestaan er nog andere dranken die als thee gezet worden en tegenwoordig heel populair zijn. Ze worden echter niet gewonnen uit bladeren van Camellia Sinensis. De meest bekende (en meest gedronken) is rooibos (van origine uit Zuid-Afrika), maar er bestaan ook andere kruiden- en fruitinfusies.