De kwaliteit en variëteit in thee is – net als bij de productie van wijn, koffie, cacao of andere natuurlijke producten – afhankelijk van een aantal variabelen.
1. Terroir
Kleur, karakter en smaak worden voor een groot deel bepaald door de ligging van de plantage. Welk klimaat komt in die regio voor? Is het er overwegend warm? Of koud? Zijn de seizoenswisselingen hevig? Of juist niet? Is het er vochtig? Of heel droog? Op wat voor soort grond groeien de theeplanten? Hoe worden de theeplanten gecultiveerd? Deze variabelen hebben allemaal een uitwerking op hoe een theeplant – en daarmee het theeblad – zich zal ontwikkelen. Het vormt de basis voor de smaakpatronen die het blad kan bevatten. Daarnaast spelen ook factoren als de plukmethode, het soort/type blad dat wordt geplukt, de verwerking van de theebladeren en de manier waarop de uiteindelijke thee wordt bereid een grote rol in het eindresultaat.
2. Bladgradatie
De kwaliteit thee in de bekende theezakjes uit de supermarkt is heel anders dan die van het losse blad. Over het algemeen wordt er in theezakjes letterlijk het afval verwerkt dat vrijkomt bij de productie van los theeblad. Aan het einde van het productieproces droogt theeblad in bamboe manden of droogkamers. Alle stukjes, gruis en kaf dat hierbij vrijkomt en door de manden sijpelt wordt keurig opgevangen en aangeboden aan de bekende supermarktmerken. Ook in los blad bestaan er verschillende kwaliteitsgradaties. Dit heeft te maken met onder meer de leeftijd van het theeblaadje. Theeblad dat langer aan de tak groeit zal groter worden; kleinere (meer frissere) blaadjes zitten verder naar boven aan de tak en leveren over het algemeen waardevollere thee op.
Klik op DEZE link om meer te lezen over bladgradaties.
3. Hoeveelheid
Hoeveelheid slaat in deze context zowel op productie door plantage als op afname door theehandelaren. Een groot aantal plantages levert een bulkproduct: er worden enorme hoeveelheden geproduceerd, dat vaak ten koste gaat van de kwaliteit en smaak van het theeblad. Vaak worden er dan ook kunstmest en toxische toevoegingen gebruikt om de cultivatie van de planten te optimaliseren. Daarnaast zijn er veel theebedrijven die in enorme hoeveelheden hun inkopen organiseren. Vaak gebeurt dit door grotere corporaties (verzamelingen van samenwerkende theebedrijven). Grote hoeveelheden inkopen heeft als voordeel dat prijzen kunnen worden gedrukt, maar helaas het nadeel dat het leidt tot grote voorraden in de pakhuizen van de theebedrijven. Het langer opslaan van thee maakt dat het blad een groot deel van haar kracht, smaak en versheid verliest. Het blad wordt daarmee enigszins muf wat leidt tot een minder smakelijke thee. Het productiehuis van Maison THEODOR organiseert haar inkoop naar gelang er thee verwerkt en verkocht wordt met een maximum opslag van zes tot acht weken voor de meeste soorten.
4. Ingrediënten
Thee kan als puur blad worden gedronken waarbij juist de smaakkarakteristieken van het blad worden benadrukt en het de kunst is om deze op een optimale manier uit het blad te krijgen (zie hiervoor ook de informatie over het bereiden van thee). Excellent vers theeblad geeft een rijke smaak, zoetheid, diepte en heeft een ronde afdronk. Daarnaast is het ook mogelijk om melanges van bepaalde typen theesoorten te maken, wat leidt tot nieuwe smaakpatronen. In Europa is het echter door de eeuwen heen een trend geworden om smaken aan het blad toe te voegen. Dit noemen we het ‘parfumeren’ of ‘aromatiseren’ van het theeblad. Dit klinkt chemisch, maar dat hoeft absoluut niet zo te zijn. De keuze van natuurlijke ingrediënten bepaalt voor een deel – net als het bereiden van een gerecht door een chef – wat de kwaliteit van het uiteindelijke kopje thee uitmaakt.
Lees op DEZE pagina meer informatie over het parfumeren van theeblad of van kruiden.